จีนเข้ามาขายเองเราจะสู้อย่างไร
ช่วงโควิดที่เกิดขึ้นเรามีโอกาาเห็นเทรนด์ออนไลน์เติบโตอย่างรวดเร็ว…บางเจ้ายอดขาย เติบโต2-3 เท่า
แต่ตลาดที่โตแบบนี้เราก็เห็นภัยคุกคามที่น่ากลัวไม่แพ้ไวรัส…คือการเข้ามาของโรงงานจีน
ที่มาขายตรงแข่งตัดราคากับผู้ประกอบการไทย อย่างดุเดือด
ซึ้งนี้เป็นปัญหาของผู้ประกอบการ โดยเฉพาะคนที่พึ่งพายอดขายจาก market place อย่าง Lazada Shopee
ตอนนี้หลายท่านคงทราบว่าไทยเรามีการเปิดเขตการค้าพิเศษ EEC และ Alibaba มีการเข้ามาลงทุนกว่า 10,000 ล้านบาท ทำด้าน smart warehouse ซึ่งแน่นอนว่าสิ่งนี้เนี่ย จะเป็นช่องทางทำให้ผู้ขายจีนเข้ามาแข่งกับเราได้ง่ายขึ้น
platform ที่เคยเป็นแหล่ง traffic ผมมองว่าถ้าแข่งกันที่ราคาจะเริ่มขายยากขึ้น เพราะฉะนั้นวันนี้โจทย์ของผู้ประกอบการก็เปลี่ยนไป วันนี้เราเลี่ยงการเข้ามาของจีนไม่ได้แต่เราสามารถปรับตัวได้
อย่างแรก trader หรือผู้ประกอบการยุคต่อไปจะไม่ใช่แค่หาสินค้ามาขาย แต่ต้องรู้จัก collaborate ทำงานร่วมกับ supplier distributor ต่างๆเพื่อสร้าง network มากขึ้น เพื่อพัฒนาสินค้า หาเทรนใหม่ๆ รวมถึงการพัฒนาช่องทางขายใหม่ๆที่เข้าถึงตลาดได้ดีกว่า เช่น การทำงานร่วมกับ partner ที่เป็นช่องทางใหม่ๆเพื่อพัฒนาสินค้าไปขายบนช่องทางเหล่านี้ ให้ลูกค้ารู้สึกว่าซื้อบนช่องทางนี้แล้วรู้สึกว่ามีความ exclusive แตกต่างกว่าไปซื้อบนช่องทาง marketplace
เพราะอย่างที่หลายคนทราบว่าจีนเองก็เป็นเจ้าของทั้ง Lazada และ Shopee การที่เราไปพึ่งพายอดขายบน marketplace มากเกินไปจะเป็นความเสี่ยง เพราะในอนาคตก็เป็นไปได้ว่าเขาอาจจะปรับอัลกอริทึมการแสดงผลค้นหาสินค้าให้สัดส่วนผู้ขายในไทยลดลง (ซึ่งตอนนี้ก็ดูเหมือนสัดส่วนผู้ขายจีนจะเริ่มมากขึ้นเรื่อยๆแล้ว) เพราะฉะนั้นเราจึงต้องกระจายความเสี่ยงในการขายหลายๆช่องทางมากขึ้น
เรื่อง logistics ก็ต้องเร็ว อย่างช่วงโควิดเราจะเห็น food delivery เติบโตมาก ทุกวันนี้เราสั่งอาหารบ้างครั้งรอไม่ถึง 15 นาที และผมมองว่าอีกหน่อยเรื่องนี้ก็อาจจะกลายเป็น new normal ของการซื้อออนไลน์ เพราะเราไม่ได้ expect 2-3 วันอีกต่อไปเรา expect now !
เพราะฉะนั้นมีแนวโน้มที่ food delivery เหล่านี้ จะเข้าให้บริการด้านส่งสินค้าด้วยในอนาคต ซึ่งขนส่งอย่างไปรษณี kerry อาจจะถูก disrupt ก็ได้
ส่วนในมุมคนขายของ ผู้ประกอบการที่เข้าใจเรื่องนี้และปรับตัวได้จะได้เปรียบมากๆ
เพราะสมัยก่อน การค้าขายจะไปเน้นเรื่องทำเล การหาทำเลที่ดีนั้นคือกลยุทธ์อันดับต้นๆ แต่ยุคต่อไปผมคิดว่าจะเป็นเรื่องของแข่งกันทำจุดกระจายสินค้าให้ครอบคุมเพื่อให้ส่งได้เร็ว คุณอาจจะมีศูนย์กระจายสินค้าหลายที่ไม่ต้องมาเป็น centralize ที่เดียว แต่มีโกดังเล็กๆหลายที่ เพื่อให้ driver มารับสินค้าไปส่งได้เร็วขึ้น
บางแบรนด์เคยขายแต่ต่างจังหวัดอยากมาขยายในกรุงเทพ ก็สามารถทำได้จากบริการ fulfillment ต่างๆที่เกิดขึ้นมามากมายในตอนนี้และมุมผมมองคิดว่าเทรนการค้าขายน่าจะมาทางนี้ครับ
อีกอันหนึ่งที่ผมมองว่ายังไงก็สำคัญไม่เปลี่ยนคือเรื่องของ Branding
Warren buffet เคยพูดไว้ว่าแบรนด์เปรียบเหมือนป้อมปราการที่สำคัญของธุรกิจ ยิ่งเรามีแบรนด์ที่แข่งแกร่ง ก็เหมือนเรามีป้อมปราการที่แข็งแรงก็ยากต่อการเข้ามาโจมตีจากคู่แข่ง
บางคนเพิ่งเริ่มขายของมีคำถามว่า แล้วแบรนด์สร้างจากไหน?
ในมุมมองของผมแบรนด์เกิดจากประสบการณ์ที่ดี คุณภาพสินค้าดีและการให้บริการที่ยอดเยี่ยมช่วยสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับลูกค้าเรา ลูกค้าที่เข้ามาใช้และเกิดความชอบและพัฒนาไปจนถึงเกิดความจงรักภักดีกับแบรนด์เรา
อีกหน่อยสินค้าอาจจะไม่ใช่เรื่องของราคาอีกต่อไป การที่ลูกค้าจะซื้อสินค้าเขาจะนึกถึงร้านของเราก่อน
สินค้าจีนที่เข้ามาขายแข่งตัดราคากับเราอาจจะถูกก็จริง แต่ส่วนใหญ่จากที่เห็นมักจะเป็นสินค้าที่ไม่ค่อยได้คุณภาพ เน้นขายออกเร็ว ขายงาย แต่ใช้งานจริงไม่ค่อยทน คนซื้อไปก็อาจจะซื้อแค่ครั้งเดียว
เพราะฉะนั้น ร้านที่มีคุณภาพจะชนะในระยะยาวครับ กลับไปที่ผมพูดตอนต้นว่า การ collaborate กะ supplier จะเริ่มสำคัญมากๆ ในการเลือกสินค้าการพัฒนาสินค้า และส่งผลไปถึงการพัฒนาประสบการณ์ในแบรนด์ร้านของเรานั้นเอง
ธุรกิจไม่ว่าสินค้าหรือบริการถ้าที่เน้นการสร้างประสบการณ์ที่ดีกับผู้ใช้ในระยะยาวได้เปรียบเสมอ ลองนึกถึงสินแบรนด์อย่าง Apple Nike Uniqlo Gillette แม้ว่าสินค้าจีนจะมาตีราคาถูกกว่ามากกว่าเท่าตัว แบรนด์เหล่านี้ก็ยังสามารถสร้างความยิ่งใหญ่มาได้จนถึงทุกวันนี้ ในทางกลับกันแบรนเหล่านี้ยังกล้าที่จะไปเปิดแข่งในจีนด้วยซ้ำ
สุดท้ายนะครับอยากฝากถึงคนที่ค้าขายหรือคิดอยากเริ่มต้นค้าขายนะครับว่า
อย่าไปกลัวว่าจะไม่มีช่องว่างให้เราชนะ ชัยชนะเกิดจากการลงแข่งขัน คุณต้องกล้าเสี่ยงที่จะลงสนามและปรับตัวให้ไวและเน้นเรื่องการพัฒนาคุณภาพ รับ feedback ให้มากๆเพื่อปรับตัวให้ไว เราถึงสร้างความได้เปรียบในระยะยาวได้ครับ
